što je važnije za preživljavanje, a što za život: vid ili sluh

 

Aristotel, 437a

Vid je mnogo koristniji od sluha za preživljavanje, ali što se tiče uma, kad je učenje u pitanju, sluh je mnogo važniji. 

Moć vida je u tome što razlikuje mnoge stvari, zbog činjenice da sva tijela imaju nekakvu boju, pa tako prepoznajemo ono što je uobičajeno (pod uobičajenim mislim na oblik, veličinu, broj i pokret), a preko sluha razlikujemo jedino zvukove, prepoznajemo manje razlike u glasanju stvorenja. 

Ali indirektno, sluh je važniji za shvaćanje. Govor je odgovoran za učenje onoga što se čuje. Iako se to događa indirektno, preko riječi, a riječi su simboli. 

A dokaz je da, kod ljudi koji su od rođenja lišeni jednog od ovih osjetila, slijepi su mudriji od gluhih i nijemih.

Αὐτῶν δὲ τούτων πρὸς μὲν τὰ ἀναγκαῖα κρείττων ἡ ὄψις καὶ καθ᾿ αὑτήν, πρὸς δὲ νοῦν καὶ κατὰ συμβεβηκὸς ἡ ἀκοή. διαφορὰς μὲν γὰρ πολλὰς εἰσαγγέλλει καὶ παντοδαπὰς ἡ τῆς ὄψεως δύναμις διὰ τὸ πάντα τὰ σώματα μετέχειν χρώματος, ὥστε καὶ τὰ κοινὰ διὰ ταύτης αἰσθάνεσθαι μάλιστα (λέγω δὲ κοινὰ σχῆμα, μέγεθος, κίνησιν, ἀριθμόν)· ἡ δ᾿ ἀκοὴ τὰς τοῦ ψόφου διαφορὰς μόνον, ὀλίγοις δὲ καὶ τὰς τῆς φωνῆς. κατὰ συμβεβηκὸς δὲ πρὸς φρόνησιν ἡ ἀκοὴ πλεῖστον συμβάλλεται μέρος. ὁ γὰρ λόγος αἴτιός ἐστι τῆς μαθήσεως ἀκουστὸς ὤν, οὐ καθ᾿ αὑτὸν ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκός· ἐξ ὀνομάτων γὰρ σύγκειται, τῶν δ᾿ ὀνομάτων ἕκαστον σύμβολόν ἐστιν. διόπερ φρονιμώτεροι τῶν ἐκ γενετῆς ἐστερημένων εἰσὶν ἑκατέρας τῆς αἰσθήσεως οἱ τυφλοὶ τῶν ἐνεῶν καὶ κωφῶν.